Verplichting van rookmelders

03 augustus 2023

Regelmatig komen er tragische verhalen in het nieuws over woningbranden met een fataal einde. Het is hartverscheurend om te beseffen dat sommige van deze tragedies simpelweg vermeden konden worden met goed functionerende rookmelders.

Sedert 1 januari 2020 heeft de Vlaamse Overheid hierin stappen ondernomen. Rookmelders zijn verplicht in alle woningen, inclusief huurwoningen.

Waar zijn rookmelders verplicht?
In Vlaanderen moet op elke verdieping minstens één rookmelder aanwezig zijn. De kelder of zolder mag men ook niet over het hoofd zien, indien hier een technische installatie zoals een verwarmingsketel aanwezig is, of als de ruimte rechtstreeks toegankelijk is.

Echter zijn er bepaalde locaties waar je een rookmelder beter niet kunt ophangen, omdat dit kan leiden tot valse alarmen of de werking van de rookmelder negatief kan beïnvloeden. Hier zijn enkele plaatsen waar je een rookmelder best niet hangt:

  1. In de badkamer: de dampen en vochtigheid kunnen valse alarmen veroorzaken, waardoor de rookmelder minder betrouwbaar wordt.
  2. In de keuken: plaats geen rookmelder direct boven het fornuis of te dicht bij de kookplaat.
  3. In de buurt van ventilatoren of airconditioners: de luchtstroom van deze apparaten kunnen rook verdunnen of wegblazen.
  4. In de buurt van ramen of ventilatieopeningen: tocht of luchtstroom in de buurt van de rookmelder kan rook doen wegdrijven voordat deze wordt gedetecteerd.
Lees aandachtig de installatie-instructies van de fabrikant bij het plaatsen van de rookmelders.

Rookmelders verplicht bij verhuur

Indien je een woning, appartement of studentenkamer verhuurt, dien je strikt de rookmelderverplichting na te leven. Met ingang van 1 januari 2021 zijn er nieuwe regels wat betreft woonkwaliteit van kracht in Vlaanderen, die het ontbreken van rookmelders strenger bestraffen. Voorheen riskeerde je als verhuurder enkel een opmerking of het weigeren van een conformiteitsattest bij een controle van de woonst. Nu kan de woning per direct als niet-conform worden verklaard als er geen rookmelder aanwezig is en mag je dus niet verhuren.

Het is de verantwoordelijkheid van de verhuurder om de benodigde rookmelders aan te schaffen en te installeren. Het verhuren van een woning zonder de nodige rookmelders is ook strafbaar.



Wat zijn de gevolgen als je geen rookmelders hebt hangen?
Er zijn tal van gevolgen wanneer je de verplichting om rookmelders te plaatsen niet nakomt. Gevolgen waar je liever niet aan wilt/hoeft denken. Zoals al eerder vermeld, rookmelders redden mensenlevens.

Naast fysieke schade, kan een brand ook materiële schade aanrichten. Hierbij kan het ontbreken van rookmelders invloed hebben, op de dekking van de verzekering. Als er een brand uitbreekt en de woning niet aan de vereiste veiligheidsnormen voldoet, kan de verzekeraar weigeren om bepaalde schade te vergoeden.